Wijzigingen voor ondernemingsraden in 2024

De kerstdagen zijn voorbij en 2023 komt bijna tot een einde. Een mooi moment om terug te blikken op afgelopen jaar: welke wetswijzigingen waren dit jaar van invloed op de ondernemingsraad. Maar we willen natuurlijk ook vooruit kijken: welke wijzigingen staan er in 2024 op het programma waar ondernemingsraden rekening mee moeten houden?

Enkele belangrijke wijzigingen voor 2023 voor de ondernemingsraad: 

• Begin 2023 is de Wet voor klokkenluiders aangepast. De wet heet nu Wet bescherming klokkenluiders. Meer bedrijven krijgen hier nu mee te maken.
• Er wordt gewerkt aan nieuwe wetgeving rondom het concurrentiebeding. Omdat het beding in een krappe arbeidsmarkt vaak wordt gebruikt om verloop tegen te gaan, zijn er enkele aanpassingen op komst. Dit zijn de verwachtingen:
  • Er komt een maximale tijdsduur voor het beding. Bijvoorbeeld niet binnen een jaar.
  • Het wordt geografisch afgebakend. Bijvoorbeeld niet binnen een straal van 50 kilometer.
  • Ook in vaste contracten moet het zwaarwichtige belang gemotiveerd worden.
  • Je moet je werknemer een vergoeding geven als je hem aan het concurrentiebeding houdt.
• De premiekorting op een collectieve zorg­verzekering is in 2023 niet meer mogelijk. 

• Op 1 juli 2023 is de Wet toekomst pensioenen (Wtp) ingegaan. Uiterlijk op 1 januari 2028 moet iedereen er klaar voor zijn. Dat betekent dat je 4,5 jaar de tijd hebt om je pensioenregeling aan te passen. Er zijn drie belangrijke veranderingen:
  • Vaste premie
  • Uitkering pensioen flexibeler 
  • Meer inzicht en persoonlijker
• Als een werkgever een werknemer heeft die de AOW-leeftijd al heeft bereikt en hij uitvalt door ziekte, dan hoeft de werkgever nog maar zes weken loon door te betalen. Voorheen was dat 13 weken.
• De Uitvoeringsregels bij ontslag via het UWV zijn sinds 1 april 2023 gewijzigd. Voor het ontslag van een langdurig arbeidsongeschikte werknemer of bij ontslag door bedrijfseconomische redenen, moet een ontslagvergunning UWV worden aangevraagd. Bij de beoordeling hanteert het UWV nu de nieuwe regels. Als een bedrijf aan een cao gebonden is, moet je bijvoorbeeld toestemming krijgen van een cao-commissie voor ontslag om bedrijfseconomische redenen.
• In de Wet werken waar je wilt staat dat een verzoek van werknemers om thuis te werken in principe moet worden geaccepteerd, als dit mogelijk is voor het type werk dat zij doen. Dat geldt ook voor verzoeken van thuiswerkers die juist op kantoor willen gaan werken of ergens anders. Deze wet is een aanpassing van de bestaande Wet flexibel werken. Het wetsvoorstel is aangenomen door de Tweede Kamer, maar moet nog door de Eerste Kamer worden goedgekeurd.
• Per 1 juli 2023 is de ondernemer en de zieke werknemer verplicht om een visie te geven op de re-integratie. Die kijk op de voortgang moet je vastleggen in het plan van aanpak. Ook bij het bijstellen van dat plan kan de visie van beide partijen aangepast worden. Daarnaast moet je tijdens de eerstejaarsevaluatie opnieuw je visie op de re-integratie geven. Het is belangrijk dat je volledig voldoet aan de regels bij de verzuim­begeleiding en de re-integratie van een langdurig zieke werknemer. Als na twee jaar blijkt dat je niet aan de regels hebt voldaan, kan het UWV een loonsanctie opleggen.

Wijzigingen voor 2024 voor de ondernemingsraad:

• Invoering van het uniforme uurloon voor minimumloners. Dit betekent dat er een minimumuurloon wordt ingevoerd in plaats van een minimumloon per maand. Het uurloon is het uitgangspunt en het systeem wordt daarmee rechtvaardiger.
• Het minimumloon stijgt met 3,75%. Werknemers met een 40-urige werkweek zullen het meest merken van de stijging.
• De toetredingsleeftijd voor pensioenopbouw wordt verlaagd naar 18 jaar. Iets verder in de tijd, waarschijnlijk 1 januari 2025, komt er een extra keuzemogelijkheid voor het ouderdomspensioen. Deelnemers kunnen eenmalig een bedrag in 1 keer uit laten betalen. Dit wordt een wettelijk recht. Alle pensioenuitvoerders moeten dit aanbieden. De hoogte van het bedrag is maximaal 10% van het ouderdomspensioen.
• In 2023 is een wetsvoorstel aangenomen, dat werkgevers met meer dan 10 werknemers verplicht om een vertrouwenspersoon aan te stellen.
• Er zijn nog andere wijzigingen aangekondigd, maar deze moeten nog goedgekeurd worden. Ze zijn pas definitief als ze zijn gepubliceerd in het Staatsblad of de Staatscourant

Verder zijn er ook nog een aantal verwachtte wetswijzigingen:

• Een verplichte AOV voor ondernemers in het MKB en zzp’ers. 
• Vakbonden, werkgeversorganisaties en politici hebben de afgelopen jaren uitspraken gedaan over een verbod op het nulurencontract. Die plannen worden steeds concreter. Mogelijk komt er in 2024 of 2025 een verbod. Inmiddels zijn er al een aantal nieuwe regels van toepassing voor oproepcontracten.

Ben je lid van een ondernemingsraad en heb je een vraag over wat deze wetswijzigingen voor jullie gaan betekenen?