OR verkiezingen zijn onmisbaar in elke organisatie. Ze bieden werknemers een platform om hun stem te laten horen en inspraak te hebben in besluitvormingsprocessen. Dit is cruciaal voor onderwerpen als arbeidstijden, arbeidsomstandigheden, en vakantieregelingen. Afhankelijk van de aanwezigheid van een collectieve arbeidsovereenkomst, kunnen OR verkiezingen ook invloed hebben op bedrijfsregelingen zoals reiskostenvergoedingen.
Deze verkiezingen zijn ook essentieel voor het behoud van een eerlijke en democratische werkomgeving, waarin transparantie en verantwoordelijkheid worden bevorderd. Een open dialoog tussen werkgevers en werknemers is hierbij van groot belang voor wederzijds begrip en samenwerking.
OR verkiezingen omvatten een democratisch proces waarbij werknemers stemmen om te bepalen of ze willen worden vertegenwoordigd door collega’s die wel of geen vakbondslid zijn.
OR verkiezingen kunnen worden gehouden als er in een onderneming een nieuwe ondernemingsraad wordt opgericht of als de zittingstermijn van een bestaande ondernemingsraad (bijna) voorbij is. Een voorbereidingsgroep of de zittende OR schrijft OR verkiezingen uit. Daarbij worden collega’s gevraagd om zich kandidaat te stellen voor een zittingsperiode in de ondernemingsraad. In aanmerking komende werknemers krijgen vervolgens de kans om hun stem uit te brengen, persoonlijk, digitaal of via poststemmen.
Voordat de verkiezing plaatsvindt, wordt de verkiesbaarheid en de stemgerechtigheid bepaald. De voorbereidingsgroep of een verkiezingscommissie uit de zittende ondernemingsraad controleert of alle in aanmerking komende werknemers zijn opgenomen in de kieslijsten en zorgt ervoor dat alleen degenen die voldoen aan de criteria die zijn vastgesteld door arbeidswetten, kunnen deelnemen aan de verkiezing.
Het proces van OR verkiezingen omvat verschillende stappen. Eerst is er een campagneperiode waarin zowel alle kandidatende kans krijgen om hun argumenten te presenteren en werknemers te overtuigen. Gedurende deze periode kunnen kandidaten activiteiten ondernemen zoals het verspreiden van informatiemateriaal, het organiseren van bijeenkomsten en het voeren van één-op-één gesprekken met werknemers. De intensiteit van deze campagne periode verschilt per bedrijf.
De in aanmerking komende werknemers kunnen hun stem uitbrengen, hetzij digitaal, hetzij via een stembus binnen de organisatie of via poststemmen. Een voorbereidingscommissie (bij een eerste ondernemingsraad) of een verkiezingscommissie uit de OR houdt toezicht op het tellen van de stemmen om eerlijkheid en transparantie te waarborgen. Kiezers kunnen bij het tellen van de stemmen aanwezig zijn.
OR verkiezingen kunnen een aanzienlijke impact hebben op de relatie tussen werkgevers en werknemers. Ze bieden een kanaal voor werknemers om hun collectieve stem te uiten en te onderhandelen met werkgevers voor bij voorbeeld betere arbeidsomstandigheden en een eerlijke behandeling.
Wil je een OR in een organisatie oprichten, peil dan eerst de behoefte aan een OR verkiezing en verzamel steun van collega’s: Voordat je een OR verkiezing houdt, is het essentieel om te beoordelen of er voldoende interesse en steun is onder werknemers. Ga in gesprek met collega’s om hun zorgen en bereidheid om deel te nemen te peilen.
Neem contact op met een vakbond of vraag een OR-adviseur om je bij het oprichten van een OR te helpen en vervolgens door het OR verkiezingsproces te leiden: Professioneel advies kan nuttig zijn om goede keuzes te maken bij het bepalen van de plaats van de OR binnen de organisatie, een goed OR reglement op te stellen en daarin keuzes te maken die passen bij de bedrijfssituatie. In het OR-reglement zijn ook de stappen in het verkiezingsproces opgenomen. Wanneer het voorlopig OR reglement klaar is moet dit op grond van de wettelijke bepalingen worden toegestuurd naar de vakbonden zodat zij hun visie daarop kunnen geven. OR-adviseurs hebben ervaring met het organiseren van een OR verkiezing en kunnen waardevolle begeleiding bieden gedurende het proces.
Om steun te krijgen voor een OR verkiezing, is effectieve campagnevoering essentieel. Hier zijn enkele strategieën voor een succesvolle campagne:
Ontwikkel een campagnestrategie en boodschap om de voordelen van een ondernemingsraad te communiceren: Leg duidelijk uit waarom een ondernemingsraad belangrijk is en hoe deze raad werknemers ten goede kan komen. Benadruk aspecten zoals collectieve onderhandelingskracht, verbeterde arbeidsomstandigheden, eerlijke lonen, werkzekerheid en inspraak bij ingrijpende veranderingen binnen de organisatie, zoals wijziging van de organisatie structuur, fusie of verkoop.
Organiseer bijeenkomsten, verspreid informatiemateriaal en ga één-op-één gesprekken aan met collega’s: Creëer mogelijkheden voor open dialoog door bijeenkomsten te organiseren waar collega’s vragen kunnen stellen en hun zorgen kunnen bespreken. Verspreid informatiemateriaal dat de voordelen van de ondernemingsraad schetst, leg de voordelen uit van het OR-lidmaatschap en geef ook eerlijk aan dat de invloed van de ondernemingsraad grenzen kent.
Uiteraard leg je ook uit dat je zowel via de vakbond OR-lid kunt worden als via een eigen kandidaatstelling of samen met collega’s. Vraag is ook altijd of de organisatie behoort bij een bepaalde branche waarvoor een vakbond bestaat en of er meerdere collega’s lid zijn van die vakbond. Neem de tijd om eventuele vooroordelen of eventuele eerdere ervaringen van collega’s met de vakbond te bespreken. Benadruk dat vakbondsvertegenwoordiging een democratisch proces is dat gericht is op het beschermen van werknemersrechten en het waarborgen van eerlijke behandeling.
Door deze stappen te volgen en effectieve campagnestrategieën te implementeren, kun je het bewustzijn vergroten, steun opbouwen en een positieve omgeving creëren voor een OR verkiezing.
Maak gebruik van je stemrecht en moedig anderen aan hetzelfde te doen: Stemmen is een fundamenteel aspect van elk democratisch proces, inclusief OR verkiezingen. Maak gebruik van deze kans om inspraak te hebben in zaken die jouw arbeidsplek beïnvloeden. Moedig je collega’s aan om ook hun stemrecht uit te oefenen, want elke stem telt mee voor het vormgeven van de uitkomst.
Deelnemen aan een OR verkiezing vraagt om enige voorbereiding. Geef collega’s de volgende tips mee om zich voor te bereiden op het uitbrengen van hun stem:
Onderzoek en verzamel informatie over de gestelde kandidaten door de vakbond en de collega’s die deelnemen via een eigen lijst. Wellicht hebben zij hun motivatie om OR-lid te worden bekend gemaakt via een verkiezingskrant of via het intranet van de organisatie. Je kunt de collega’s natuurlijk ook zelf aanspreken en hen vragen om hun motivatie en naar eventuele plannen die zij hebben om zich binnen de OR voor in te zetten.Woon informatiesessies bij en stel vragen om eventuele twijfels of wensen te verhelderen. Zeker bij een eerste ondernemingsraad houden vakbonden vaak samen met een voorbereidingsgroep uit de organisatie informatiesessies waar zij de oprichting van de ondernemingsraad presenteren. Woon deze sessies bij om meer te weten te komen over hun plannen voor de vormgeving van de medezeggenschap en het behartigen van de werknemersbelangen.[ Aarzel niet om vragen te stellen over kwesties die voor jou belangrijk zijn.
Overweeg de potentiële voordelen en nadelen van de verschillende kandidaten voordat je jouw stem uitbrengt. Door je rechten en verantwoordelijkheden als deelnemer aan een OR verkiezing te begrijpen en een gefundeerde stem uit te brengen dragen de collega’s actief bij aan het vormgeven van de toekomst van de werknemersvertegenwoordiging in jouw organisatie.
Handhaaf open en respectvolle communicatie gedurende het hele proces. Bevorder dialoog en creëer een omgeving waarin werknemers zich op hun gemak voelen om hun mening te uiten.
Inventariseer vragen en zorgen en verstrek accurate informatie om vertrouwen en steun op te bouwen. Wees transparant over de voordelen van een ondernemingsraad (met vakbondsleden en niet vakbondsleden) en beantwoordt eventuele misvattingen of twijfels die kunnen ontstaan.
Volg de wettelijke vereisten en richtlijnen om een eerlijke en geldige verkiezing te waarborgen. Communiceer ook duidelijk over alle stappen in het verkiezingsproces en zorg voor naleving in elke fase.
Door deze tips te volgen, kunt je de kans op een succesvolle OR verkiezing vergroten.