Het pensioenstelsel wordt vernieuwd, bij elk bedrijf en voor elke medewerker. Zijn jullie als OR hiervan op de hoogte?
Het nieuwe pensioenstelsel in Nederland, dat sinds 1 juli 2023 van kracht is, brengt belangrijke veranderingen met zich mee. De pensioenhervorming heeft gevolgen voor het pensioen van alle werkgevers en werknemers in Nederland. Als ondernemingsraad (OR) is het van cruciaal belang om goed geïnformeerd te zijn over deze veranderingen.
Waarom is dit belangrijk voor de OR en de medewerkers?
Met de komst van het nieuwe pensioenstelsel verandert er veel. Het is niet alleen belangrijk om te weten wat er verandert, maar ook hoe deze veranderingen invloed hebben op de financiële toekomst van de medewerkers. De drie pijlers van het pensioenstelsel – de AOW, het werkgeverspensioen en het individuele pensioen – krijgen een nieuwe invulling.
Hoe is pensioen opgebouwd in Nederland?
1e Pijler: AOW
De eerste pijler van het Nederlandse pensioenstelsel bestaat uit de AOW (Algemene Ouderdomswet), aangevuld met de ANW (Algemene nabestaandenwet) en de WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen). Iedereen die in Nederland woont of werkt, bouwt automatisch AOW op. Dit is het basisinkomen voor ouderen om van rond te komen. De hoogte van de AOW wordt jaarlijks aangepast aan de ontwikkeling van het minimumloon. De ANW is bedoeld voor nabestaanden en de WIA voor werknemers die (deels) arbeidsongeschikt raken.
2e Pijler: Pensioen via de Werkgever
De tweede pijler is de pensioenopbouw via de werkgever. Ongeveer 90% van de werkgevers biedt een aanvullende pensioenregeling aan. Hierdoor ontvangen gepensioneerde werknemers een extra uitkering bovenop hun AOW. Meestal dragen werkgevers ongeveer twee derde van de totale pensioenpremies bij, terwijl werknemers het resterende derde deel betalen. Pensioenfondsen, verzekeraars en Premiepensioeninstellingen (PPI’s) beleggen deze premies om later het aanvullende pensioen uit te keren. Een pensioenregeling omvat naast een ouderdomspensioen ook vaak een nabestaandenpensioen en een arbeidsongeschiktheidspensioen. De voorwaarden en de hoogte van de uitkeringen verschillen per pensioenregeling.
3e Pijler: Individuele Verzekeringen
De derde pijler bestaat uit individuele verzekeringen zoals lijfrente- en kapitaalverzekeringen. . De derde pijler kan ook spaargeld omvatten dat wordt gebruikt als inkomen tijdens de oude dag, bij arbeidsongeschiktheid of voor de nabestaanden bij overlijden. Deze pijler biedt werknemers de mogelijkheid om hun pensioen verder aan te vullen naar eigen inzicht en behoefte.
Wat verandert er precies?
Met de invoering van het nieuwe pensioenstelsel veranderen vooral de regels voor de tweede pijler. Dit betekent dat de manier waarop pensioenopbouw via de werkgever wordt georganiseerd en beheerd, aanzienlijk wijzigt. Het is belangrijk voor OR’en om deze veranderingen goed te begrijpen, zodat zij de medewerkers adequaat kunnen informeren en begeleiden bij deze overgang.
Individueler Pensioen: In het nieuwe stelsel wordt je pensioen meer gebaseerd op wat je zelf hebt ingelegd. Dit betekent dat je pensioen sneller kan stijgen of dalen, afhankelijk van de beleggingsresultaten.
Flexibiliteit: Het nieuwe pensioenstelsel sluit beter aan bij de huidige arbeidsmarkt, waar mensen vaker van baan wisselen en er meer zelfstandigen zijn, of je nu in loondienst werkt, zelfstandig bent of van werkstatus verandert.
Snellere Aanpassing: Pensioen kan sneller worden aangepast aan de economische omstandigheden.
Collectieve Reserves: Indien pensioen is ondergebracht bij een pensioenfonds: De solidariteit binnen het pensioenfonds blijft bestaan, maar op een vernieuwde manier. Om te voorkomen dat het pensioen te veel daalt, komen er collectieve reserves die pensioenfondsen kunnen gebruiken om pensioen stabiel te houden.
Gelijke Regels voor Iedereen: De nieuwe regels gelden voor iedereen, ook voor mensen die al met pensioen zijn. Dit zorgt voor een meer uniforme aanpak.
Wat zijn de voordelen van de nieuwe regeling?
De nieuwe pensioenregeling brengt verschillende voordelen met zich mee, gericht op meer persoonlijke en flexibele pensioenopbouw:
Persoonlijker pensioenopbouw: De nieuwe regeling zorgt voor een transparanter en persoonlijker pensioen, waarbij werknemers beter inzicht krijgen in hun eigen pensioenpot.
Betere risicodeling: De vernieuwde manier van risicodeling verkleint de kans op grote financiële schokken, waardoor pensioeninkomsten stabieler worden.
Meer flexibiliteit: De mogelijkheid om het pensioen op maat in te richten biedt werknemers meer controle over hun pensioenplanning, bijvoorbeeld door eerder met pensioen te gaan of te kiezen voor een hoger pensioen in de eerste jaren na pensionering.
Verbetering van het partnerpensioen: In het nieuwe pensioenstelsel wordt het partnerpensioen een vast percentage van het inkomen. Dit percentage is niet meer gekoppeld aan dienstjaren en/of jaren tot de pensioendatum.
Wat zijn de nadelen voor de werknemers?
Naast de voordelen zijn er ook enkele nadelen verbonden aan de nieuwe pensioenregeling. Het is belangrijk dat de OR deze nadelen begrijpt en communiceert aan de medewerkers, zodat zij goed voorbereid zijn op de veranderingen:
Meer onzekerheid: Doordat de uitkering meer afhankelijk wordt van de economische situatie, kan dit zorgen voor meer onzekerheid over de hoogte van het pensioen. In het huidige stelsel zijn pensioenuitkeringen relatief stabiel, maar met de nieuwe regeling kunnen schommelingen in de economie direct invloed hebben op de hoogte van de uitkeringen. Dit kan voor onrust zorgen bij werknemers die zich zorgen maken over hun financiële toekomst.
Complexiteit: Het nieuwe systeem is complexer en vereist meer begrip van de werknemers om de juiste keuzes te maken. Waar het oude stelsel grotendeels automatisch werkte, vraagt het nieuwe stelsel van werknemers om actief betrokken te zijn bij hun pensioenopbouw. Dit betekent dat werknemers zich meer moeten verdiepen in hun pensioenopties en mogelijk meer advies nodig hebben om de juiste beslissingen te nemen.
Aanpassingsperiode: Op 1 januari 2028 zullen alle pensioen aangepast moeten zijn aan de nieuwe pensioenregels. In deze overgangsperiode tot 1 januari 2028 zullen de veranderingen in het nieuwe pensioenstelsel aandacht vragen van werknemers. Werknemers zullen in staat moeten zijn om de nieuwe regels te begrijpen. Dit zorgt voor extra druk op zowel de werknemers als de HR-afdelingen die hen moeten ondersteunen bij deze veranderingen.. Het is belangrijk dat werknemers goed worden begeleid tijdens deze periode om fouten en misverstanden te voorkomen.
Waarom is het belangrijk dat een OR hier iets mee doet?
De pensioenhervorming heeft gevolgen voor alle werknemers in Nederland. De meeste werknemers in Nederland hebben op dit moment een middelloonregeling. Door het nieuwe pensioenstelsel worden deze middelloonregelingen afgeschaft en vervangen door een premieregeling. Ook de systematiek van reeds bestaande (beschikbare) premieregelingen gaat veranderen. De premie die beschikbaar wordt gesteld, moet onder de nieuwe wet voor iedereen dezelfde zijn, ongeacht leeftijd. Dit betekent dat jongeren en ouderen dezelfde premie krijgen. Dit is een grote wijziging, aangezien in bijna alle bestaande premieregelingen de inleg voor ouderen hoger is dan voor jongeren.
Het wijzigen van een pensioenregeling gebeurt niet zomaar. De OR en/of de werknemers zullen hiermee moeten instemmen. De werkgever zal zijn plannen moeten uitleggen, en de OR moet in staat zijn om de voor- en nadelen van de nieuwe plannen te begrijpen. Dat betekent dat er onderhandeld moet worden over de omzetting van de pensioenregelingen.
Bij deze onderhandelingen is het voor de OR belangrijk om de financiële consequenties inzichtelijk te krijgen en te zorgen dat de nieuwe pensioenvoorstellen passen binnen de wettelijke kaders. Door goed geïnformeerd te zijn en actief te handelen, kunnen jullie ervoor zorgen dat de medewerkers:
Inzicht krijgen in de veranderingen: Door duidelijke en tijdige communicatie kunnen jullie ervoor zorgen dat alle medewerkers begrijpen wat de veranderingen inhouden en wat dit voor hen betekent. De huidige pensioenregeling moet worden vergeleken met de pensioenverwachting bij wijziging van de regeling.
Goede beslissingen nemen: Met de juiste informatie en begeleiding kunnen medewerkers beter geïnformeerde keuzes maken over hun pensioen. Dit betekent dat ze de juiste stappen kunnen nemen om hun pensioenopbouw te optimaliseren en hun financiële toekomst veilig te stellen.
Vertrouwen behouden: Door actief betrokken te zijn bij de communicatie en begeleiding rondom de pensioenvernieuwingen, kunnen jullie het vertrouwen van de medewerkers in zowel de OR als de organisatie versterken. Transparantie en betrokkenheid laten zien dat de OR de belangen van de medewerkers serieus neemt en proactief handelt om hen te ondersteunen.
Hoe kan OR-Coach.nl jullie helpen?
Bij OR-Coach.nl begrijpen we dat deze veranderingen complex en ingrijpend zijn. Daarom bieden we specifieke ondersteuning om jullie als OR voor te bereiden en te helpen bij het informeren van de medewerkers.
Onze diensten omvatten:
Informatiesessies en Workshops: Wij organiseren sessies waarin we de belangrijkste veranderingen in het pensioenstelsel uitleggen en bespreken wat dit betekent voor de medewerkers. Onze experts zorgen ervoor dat jullie de materie volledig begrijpen en kunnen vertalen naar praktische adviezen.
Maatwerkadvies: Elk bedrijf is anders. Daarom bieden wij maatwerkadvies om jullie specifieke situatie aan te pakken. We helpen bij het ontwikkelen van strategieën en oplossingen die passen bij jullie organisatie.
Communicatieondersteuning: Het is cruciaal om de juiste boodschap over te brengen aan de medewerkers. Wij ondersteunen jullie bij het opstellen van communicatieplannen en -materialen om de pensioenvernieuwingen duidelijk en effectief te communiceren.
Waarom kiezen voor OR-Coach.nl?
Deskundigheid en Ervaring: Met jarenlange ervaring en diepgaande kennis van medezeggenschap en pensioenen, zijn wij de betrouwbare partner voor jullie OR. Onze consultants hebben uitgebreide ervaring in het begeleiden van ondernemingsraden en zijn volledig op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het pensioenlandschap. Dit betekent dat wij niet alleen theoretische kennis bieden, maar ook praktische inzichten en voorbeelden uit de praktijk die direct toepasbaar zijn.
Praktische Ondersteuning: Onze aanpak is gericht op praktische resultaten. We werken samen met jullie om direct toepasbare oplossingen te vinden. Dit betekent dat we niet alleen adviseren, maar ook daadwerkelijk helpen bij de realisatie van onze adviezen. Of het nu gaat om het opstellen van communicatieplannen, het organiseren van informatiesessies of het bieden van individuele ondersteuning aan medewerkers, wij staan klaar om samen met jullie aan de slag te gaan.
Toegankelijkheid: Wij staan altijd klaar met advies en ondersteuning, zowel online als offline. Of het nu gaat om een snelle vraag via e-mail, een telefonisch consult of een uitgebreide workshop op locatie, wij zijn flexibel en bereikbaar. Daarnaast bieden wij ook online hulpmiddelen en resources, zoals webinars en digitale handleidingen, zodat jullie altijd toegang hebben tot de informatie en ondersteuning die jullie nodig hebben.
Onze experts helpen je graag!
Zijn jullie klaar om je OR te versterken met de kennis en tools om de pensioenvernieuwingen aan te pakken? Neem dan vandaag nog contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek met een van onze experts. Samen zorgen we ervoor dat jullie OR goed voorbereid is op de toekomst.
Vul ons contactformulier in of bel ons direct op 085 – 4870399. We kijken ernaar uit om met jullie samen te werken!
Zo hielpen wij ….
Als ondernemingsraad hebben we de training bij OR-Coach gevolgd om onze vergader- en onderhandelingstechnieken aan te scherpen. De interactieve sessies zaten vol praktische tips die direct toepasbaar waren. Wat echt opviel, was de persoonlijke aanpak van de trainers, die perfect wisten aan te sluiten op onze unieke uitdagingen. Dankzij OR-Coach zijn we nu sterker in communicatie en effectiever in onderhandelingen. Een echte aanrader voor elke OR die zijn impact wil vergroten!
Gerard – Boels
“Een echte aanrader voor elke OR die zijn impact wil vergroten “